Ποσοστό μεταξύ του 40-50% των ανθρώπων που ζουν με Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) αντιμετωπίζουν δυσκολίες ομιλίας σε κάποιο σημείο της πάθησής τους. Οι δυσκολίες ομιλίας μπορεί να έρχονται και να φεύγουν στη διάρκεια της ημέρας και μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια μιας υποτροπής. Οι αλλαγές στην ομιλία είναι συχνά ήπιες και δεν εμποδίζουν την κατανόηση.
Τα προβλήματα με την ομιλία μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Μπερδεμένη ή αργή ομιλία
- Ασθενέστερη φωνή και χαμηλότερη ένταση
- Μεγάλη παύση μεταξύ των λέξεων
- Δυσκολία στην εύρεση των σωστών λέξεων
Λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι μύες της ομιλίας χρησιμοποιούνται επίσης και στην κατάποση, δεν είναι παράξενο το γεγονός ότι οι ασθενείς με δυσκολίες στην ομιλία μπορεί να παρουσιάσουν και προβλήματα κατάποσης. Η δυσφαγία προκύπτει από βλάβη των νεύρων που ελέγχουν τους μύες του στόματος και του λαιμού.
Συμπτώματα δυσφαγίας μπορεί να είναι ο βήχας ή ο πνιγμός κατά την κατάποση ή η αίσθηση στάσης τροφής στον λαιμό. Εάν δεν αντιμετωπιστούν τα προβλήματα κατάποσης υπάρχει κίνδυνος υποσιτισμού ή/ και αφυδάτωσης καθώς και αναπνευστικές λοιμώξεις αφού τροφές και υγρά μπορεί να περάσουν από τον λάρυγγα στους πνεύμονες (εισρόφηση) αντί για τον οισοφάγο και το στομάχι. Η πιο συνηθισμένη επίπτωση είναι η πνευμονία λόγω εισρόφησης.
Το θεραπευτικό πλάνο εξαρτάται από τα ειδικά συμπτώματα που παρουσιάζει κάθε ασθενής. Οι λογοθεραπευτές χρησιμοποιούν πλήθος τεχνικών για να βοηθήσουν τα άτομα με ΣΚΠ να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες ομιλίας, φωνής ή/ και κατάποσης καταρτώντας ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο.
Το πρόγραμμα θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της γλώσσας, των χειλιών, του προσώπου, εκμάθηση τεχνικών ελέγχου της ομιλίας, ασκήσεις ελέγχου αναπνοής, επιλογή κατάλληλου τρόπου εναλλακτικής επικοινωνίας (κάρτες, συσκευές, εφαρμογές, προγράμματα).
Ακολουθούν μερικές χρήσιμες συμβουλές:
- Σωστή αξιοποίηση της τεχνολογίας – η αύξηση της έντασης του ήχου στο τηλέφωνο σίγουρα μπορεί να βοηθήσει την επικοινωνία, ενώ εάν υπάρχει αδυναμία στην ομιλία η αποστολή email ή ενός γραπτού μηνύματος θα δώσουν τη λύση.
- Αποφυγή υπερκάλυψης άλλων θορύβων – η μείωση της έντασης του ήχου της τηλεόρασης ή του ραδιοφώνου μπορεί να διευκολύνουν τη συζήτηση με κάποιο άλλο άτομο.
- Είναι σημαντικό το άτομο που μιλάει να βεβαιώνεται ότι έχει την πλήρη προσοχή του συνομιλητή του.
- Το να επαναλαμβάνει κανείς τα λόγια του κάποιες φορές είναι απαραίτητο.
- Ιδανικά η επικοινωνία πρέπει να γίνεται πρόσωπο με πρόσωπο. Η γλώσσα του σώματος μπορεί να αποτελέσει μεγάλη βοήθεια.
- Εάν κάποιος δε μπορεί να σκεφτεί μια λέξη, μπορεί να σημειώσει αυτό που προσπαθεί να πει και να δοκιμάσει ξανά αργότερα.
- Η παροχή περισσότερου χρόνου μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να βρει τη σωστή λέξη και τους συνομιλητές του να κατανοήσουν τι θέλει να πει.
Ο λογοθεραπευτής διδάσκει τον ασθενή να αναγνωρίζει την αίσθηση της διαδικασίας της κατάποσης για μπορεί να βοηθήσει την τροφή (στο μέτρο που μπορεί) να κατέβει σωστά, αλλάζει τις τροφές και την υφή των τροφών (πχ. προσθέτοντας πηκτικές ουσίες ή πολτοποιεί τροφές όπου και όταν χρειάζεται) και εφαρμόζει τεχνικές αλλαγής της θέσης του κεφαλιού και λαβές κατάποσης κατά την σίτιση για να διευκολυνθεί η κατάποση.
Τα προβλήματα με την κατάποση μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία μάσησης
- Τροφή που κολλάει στον λαιμό
- Επιστροφή των τροφών ή των ποτών προς τα πάνω
- Αίσθηση ότι η τροφή πηγαίνει κάτω αργά
- Βήχας στη διάρκεια ή μετά τη σίτιση
- Υπερβολικό σάλιο
Παρ’ όλο που ο ρόλος της λογοθεραπείας στην ΣΚΠ είναι υποτιμημένος λόγω της εξελικτικής φύσης της νόσου, η εξατομικευμένη και στοχευμένη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των προβλημάτων ομιλίας, φωνής και κατάποσης που μπορεί να προκύψουν.
Πηγή: iator.gr | www.sanofi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου